Τρίτη 1 Απριλίου 2014

Suspiria (1977)

Suspiria 1977

Σκηνοθεσία: Dario Argento

Σενάριο: Dario Argento, Daria Nicolodi, Thomas De Quincey

Είδος: Horror ΔΕ 70, Dario Argento

Διάρκεια: 1h 32m

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Jessica Harper: Suzy Bannion

Stefania Casini: Sara

Flavio Bucci: Daniel

Miguel Bosé: Mark 

Barbara Magnolfi: Olga

Susanna Javicoli: Sonia

Eva Axén: Pat Hingle

    Tο DVD της ταινίας Suspiria που είχα προμηθευτεί στην Ελληνική αγορά είχε το μειονέκτημα να προσφέρεται από μία εταιρία που ήταν γνωστή για την κακοποίηση ταινιών. Πετσόκοβε δηλαδή τα κάδρα από 16:9 σε 4:3 και τα παρουσίαζε ως Letterbox. έτσι λοιπόν ξαναπαρήγγειλα την ταινία στο εξωτερικό. Ριπάρισα τους Ελληνικούς υπότιτλους από το πρώτο DND και τους προσάρμοσα στο δεύτερο.
    Στη συνέχεια δημοσιεύω δύο παρουσιάσεις και κριτικές για την εν λόγο ταινία.
Η πρώτη είναι από side Horrorant Classics.
Γράφει ο Νίκος Σιδεράς:
    Όπως είχε γράψει και μια γνωστή κριτικός πριν πολλά χρόνια: "Δύσκολα μπορεί κανείς να γράψει για τη Suspiria χωρίς να απολογηθεί, καθώς αυτό που κάνει την ταινία τόσο ασυνήθιστη και ξεχωριστή, είναι πέρα από τις δυνατότητες της γλώσσας".

    Από μικρή ηλικία πάντα άκουγα τα καλύτερα για τη Suspiria.
Όλοι οι γνώστες του είδους την έβαζαν στις λίστες με τις top ταινίες τρόμου όλων των εποχών και κάθε φορά που διάβαζα σχετικό αφιέρωμα έπεφτα πάνω της.
Δυστυχώς όμως, όσο κι αν έψαχνα ήταν πολύ δύσκολο να την εντοπίσω σε κάποιο videoclub.
Έπρεπε να περιμένω αρκετά χρόνια για να έρθω σε επαφή μαζί της.
Όταν όμως αυτό συνέβη έμεινα πραγματικά εντυπωσιασμένος.
Αν και είχαν περάσει χρόνια από την πρώτη της προβολή, η γοητεία που άσκησε πάνω μου ήταν τεράστια!
    Όπως ήταν φυσικό μπήκε απευθείας και στο δικό μου top - 10.
Μπορεί να με ξένισε λίγο το απότομο φινάλε και κάποια ξεπερασμένα εφέ αλλά η ατμόσφαιρα της με αποζημίωσε στο μέγιστο βαθμό.
    Και το κυριότερο: Με τρόμαξε για τα καλά!
    Η Suzy Bannion (Jessica Harper), μια νεαρή φοιτήτρια, ταξιδεύει από τη Νέα Υόρκη στη Γερμανία με σκοπό να συνεχίσει τις σπουδές της σε μια φημισμένη σχολή χορού...
Κατά την άφιξη της λαμβάνει χώρα ένα μυστηριώδες σκηνικό με μια νεαρή κοπέλα που την αναγκάζει να περάσει αλλού το βράδυ της.
Όταν επιστρέφει το επόμενο πρωί, η Suzy δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στην παρουσία της αστυνομίας και προσηλωμένη στο στόχο της συστήνεται με τη διευθύντρια (Joan Bennett) και την αυταρχική καθηγήτρια Μiss Tunner (Alida Valli).
Σύντομα γνωρίζει και γίνεται φίλη με μια άλλη φοιτήτρια τη Sara (Stefania Casini), η οποία της αποκαλύπτει μερικά από τα μυστικά της Ακαδημίας.
Τότε μια σειρά από περίεργες  καταστάσεις επαληθεύουν τα λεγόμενα της Sara και βάζουν σε υποψίες και την ίδια τη Suzy.
    Τη στιγμή που τα παράξενα περιστατικά αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται οι δύο φίλες θα επιχειρήσουν, με κίνδυνο τη ζωή τους, να ξετυλίξουν το κουβάρι του μυστηρίου και θα έρθουν αντιμέτωπες με μια υπόθεση μαύρης μαγείας που κρύβει πολλά μυστικά και έχει τις ρίζες στο παρελθόν.
Πίσω λοιπόν στο  μακρινό 1977 ο Dario Argento, στο ζενίθ της καριέρας του τότε, επιχείρησε να ανυψώσει το splatter σε υψηλή τέχνη και όπως φαίνεται τα κατάφερε.
Ο γνωστός σκηνοθέτης μετά την επιτυχία του επίσης εκπληκτικού Deep Red θέλησε να ασχοληθεί με μια ιστορία τρόμου που θα τον απομάκρυνε από το είδος των giallo θρίλερ που τον ανέδειξαν.
Έχοντας ως βάση μια ιστορία μαγείας που είχε διηγηθεί στη σύντροφο του και γνωστή ηθοποιό Daria Nicolodi η γιαγιά της, ο Argento εμπνεύστηκε και με τη βοήθεια της άρχισε να σχεδιάζει και να πειραματίζεται πάνω σε ένα σενάριο που θα πάντρευε το θρίλερ με το αστυνομικό μυστήριο και τη μεταφυσική.
    Αυτό που είχαν στο μυαλό τους ήταν ένα παραμύθι για ενήλικες με σαφείς επιρροές από τις ιστορίες των αδερφών Grimm καθώς και από κλασικά παραμύθια όπως « Η Αλίκη Στη Χώρα Των Θαυμάτων» και «Η Χιονάτη Και Οι Επτά Νάνοι».
Μια από τις βασικές ιδέες της ταινίας θα ήταν το θέμα της μαγείας και πιο συγκεκριμένα οι «Τρεις Μητέρες του Σκότους», μια ιδέα που θα συνεχίσει τα επόμενα χρόνια και θα οδηγήσει  σε ένα είδος άτυπης τριλογίας με το Inferno (1980) και το Mother Of Tears (2007).
Μάλιστα για να προσεγγίσει ακόμα καλύτερα το θέμα της μαγείας ο σκηνοθέτης ταξίδεψε σε ευρωπαϊκές πόλεις που σχετίζονταν με την άσκηση τελετών μαγείας όπως το Τορίνο, η Πράγα και η Λυών.
Όσο η ταινία βρισκόταν ακόμα στο στάδιο της προετοιμασίας ο σκηνοθέτης παρουσίασε  την αρχική βερσιόν του σεναρίου στους παραγωγούς και πραγματικά τους έστειλε αδιάβαστους!
Το αρχικό σενάριο ήθελε στους ρόλους των πρωταγωνιστριών νεαρά κορίτσια ηλικίας 8 έως 10 ετών.
Ύστερα όμως από τις αντιρρήσεις τους, ο πανούργος Dario αν και αναγκάστηκε να ανεβάσει το μέσο όρο της ηλικίας τους, προσπάθησε με διάφορα τεχνάσματα να εξαπατήσει το υποσυνείδητο των θεατών, με απώτερο σκοπό να τους μεταφέρει την εντύπωση της αρχικής ιδέας.
Για παράδειγμα τοποθέτησε τα χερούλια σε όλες τις πόρτες στο ύψος των ενήλικων πλέον πρωταγωνιστριών για να δίνεται η εντύπωση πως πρόκειται για μικρά κορίτσια!
Η τρέλα όμως του θρυλικού Ιταλού σκηνοθέτη γι αυτό το μεγαλόπνοο σχέδιο δεν σταμάτησε εκεί.

Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων επέβαλλε τους πρωταγωνιστές του σε πραγματικά βασανιστήρια.
Η πρωταγωνίστρια Jessica Harper κινδύνευσε να ανατιναχθεί όταν γύριζαν την τελική σκηνή ενώ η ακόμα πιο άτυχη Stefania Casini στη σκηνή του θανάτου της, αναγκάστηκε  να κυλιστεί  πάνω σε αγκαθωτά ρολά σύρματος.

    Εννοείται πως η συγκεκριμένη σκηνή γυρίστηκε μονάχα μια φορά!
Η τελειομανία όμως του οραματιστή Αrgento δεν είχε τελειωμό με αποτέλεσμα να την  πληρώσει και ο διευθυντής  φωτογραφίας Luciano Tovoli.
Αφού τον υποχρέωσε να δει προσεχτικά τη Χιονάτη Και Τους Εφτά Νάνους του Walt Disney για να ξεπατικώσει τα χρώματα της, τον ανάγκασε να κινήσει γη και ουρανό για να βρει και να επεξεργαστεί την ταινία με το παλιό και δυσεύρετο σύστημα Technicolor.
Πίστευε πως μόνο έτσι θα έδινε στην εικόνα την υπερφυσική αίσθηση που χρειαζόταν.
Ένα ακόμα από τα στοιχεία που έδωσε βάση ήταν η μουσική επένδυση.
Αν και φαντάζει παράξενο, η σύνθεση της μουσικής έγινε πριν την ολοκλήρωση της ταινίας και το αποτέλεσμα που προέκυψε αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα κλασικότερα soundtrack στην ιστορία του κινηματογράφου.
    Στη δεύτερη συνεργασία του με τους Goblin και συμμετέχοντας ενεργά στη σύνθεση της, ο Argento επέμενε να χρησιμοποιηθούν μουσικά όργανα από όλο τον κόσμο και επέβαλλε ύστερα από την επίσκεψη του στη χώρα μας, όσο περίεργο κι αν σας ακούγεται, τη χρήση του μπουζουκιού!
Αυτό όμως που κλέβει την παράσταση πέρα από την εξαιρετική μουσική είναι τα απόκοσμα φωνητικά που περιλαμβάνουν από αναστεναγμούς και κραυγές μέχρι ακατανόητες φράσεις.
Το soundtrack έπαιζε στη διαπασών ακόμα κι όταν οι ηθοποιοί δε γύριζαν τις σκηνές τους με σκοπό να μπουν πιο εύκολα στην ατμόσφαιρα της ταινίας.
Άλλο παράδοξο του φιλμ ήταν η γλώσσα!
Όπως και σε όλες τις ταινίες εκείνης της περιόδου οι ηθοποιοί ντουμπλάρονταν μετά την ολοκλήρωση του φιλμ τόσο στα ιταλικά όσο και στα αγγλικά.
Αυτό ήταν μια ευκολία για τον Argento που του επέτρεπε να συγκεντρώνει διεθνές καστ για τα έργα του.
    Ο καθένας έλεγε τις ατάκες στη γλώσσα του και κατόπιν στο στούντιο γινόταν η απαραίτητη επεξεργασία.
Όταν μετά από εξαντλητικά γυρίσματα η Suspiria επιτέλους ολοκληρώθηκε, κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους και παρά το φόβο για το μεγάλο της κόστος, σημείωσε τεράστια επιτυχία όπου κι αν προβλήθηκε.
    Αγαπήθηκε αμέσως από τη μεγαλύτερη μερίδα των κριτικών και εκθειάστηκε για το περιεχόμενο της και κυρίως για το εικαστικό της κομμάτι.
«Η Suspiria ανασαίνει σαν ένα πλάσμα δαιμονισμένο: ανήσυχη, βαθιά ανησυχητική, καλλιτεχνικά και πνευματικά πλήρης» έγραφαν οι κριτικοί της εποχής.
Οι ονειρικές σκηνές με τα στοιχεία παραμυθιού, τα εξωπραγματικά χρώματα που θύμιζαν διάσημους πίνακες, η έντονη εικονογραφία και το απειλητικό soundtrack δεν μπορούσαν να παραβλεφθούν τόσο εύκολα.
    Η λογοκρισία από την άλλη πλευρά δεν φέρθηκε τόσο ευγενικά σʼ αυτό το αριστούργημα.
Οι αιματηρές σκηνές βίας ήταν πολλές και αρκετά προχωρημένες για την εποχή με αποτέλεσμα να την πετσοκόψει αγρίως.
Ακόμα και χρόνια μετά την κυκλοφορία του ήταν υπερβολικά δύσκολο να βρεθεί το φιλμ στην unrated έκδοση του.
    Σήμερα δεκαετίες αργότερα η Suspiria αποτελεί το σπουδαιότερο δείγμα  όχι μόνο της ιταλικής σχολής τρόμου (βλέπε Demons) αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα και πιο αξιόλογα επιτεύγματα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου.
    Το περιεχόμενο και η εικόνα της έγιναν αντικείμενο αναλύσεων και στα χρόνια που ακολούθησαν ενέπνευσε και επηρέασε μεγάλο αριθμό σκηνοθετών του φανταστικού.
Εν έτει 2012 το remake του Suspiria αναβάλλεται συνεχώς και ταλαιπωρείται από στούντιο σε στούντιο και από σκηνοθέτη σε σκηνοθέτη.
Όπως δείχνουν όμως οι τελευταίες πληροφορίες ο κλήρος για να φέρει εις πέρας αυτό το δύσκολο έργο έπεσε τελικά στον ταλαντούχο David Gordon Green.
Δυστυχώς για τους fans της, φαίνεται πως η Natalie Portman μετά το παρόμοιου ύφους Black Swan δεν προτίθεται να συμμετάσχει.
Τέλος, λέω να κλείσω αυτό το αφιέρωμα όπως άρχισα.
Με μια κριτική από έναν «παλαβό» κριτικό της εποχής που περικλείει όλη την ουσία και τη δυναμική της ταινίας.
«Η Suspiria είναι μια ταινία που δεν έχει ουσιαστική πλοκή, καλοσχεδιασμένη εξέλιξη χαρακτήρων, ενδιαφέροντες διαλόγους και πρωτότυπο θέμα, δηλαδή όλα αυτά που μας έχουν μάθει ότι πρέπει να έχει μια καλή ταινία.
Ακόμη κι έτσι, παρά τις ελλείψεις της, η Suspiria θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες τρόμου που έγιναν ποτέ.
Και ξέρετε κάτι; Είναι!!!»

    Και από το Cine.gr:
    Μια φόρα κι έναν καιρό, μια πανέμορφη νεαρή χορεύτρια, αποφάσισε να πάει στη σχόλη χορού στον Μέλανα Δρυμό  για να γίνει η καλύτερη μπαλαρίνα. Όμως η Κακιά Μάγισσα, είχε άλλη άποψη...”
    Κάπως έτσι περίπου ξεκινά το Suspiria του Dario Argento, η πρώτη απόπειρα του Ιταλού σκηνοθέτη να στραφεί και να αναβιώσει το genre του υπερφυσικού θρίλερ, μετά από μια επιτυχημένη πορεία στα giallo θρίλερ (θρίλερ που βασίζονται στην πολύπλοκη υπόθεση και τους εντυπωσιακά φρικιαστικούς φόνους), κατηγορία που ο ίδιος εγκαθίδρυσε.
    Το Suspiria, εμπνευσμένο από μια συλλογή διηγημάτων του Thomas De Quincey ονόματι “Suspiria de Profundis” (Sighs from the Depths – Στεναγμοί από τα Βάθη) και ειδικότερα στην ενότητα “Levana and our Ladies of Sorrow” («Η Λεβάνα και οι Κυρίες της Θλίψης»), θα ήταν το πρώτο μέρος μιας τριλογίας-μελέτης στη μαγεία και ειδικότερα σε τρεις μάγισσες του Μεσαίωνα: τη Mater Suspiriorum (Μητέρα των Στεναγμών), τη Mater Lachrymarum (Μητέρα των Λυγμών) και τη Mater Tenebrarum (Μητέρα του Σκότους), τρεις μάγισσες που κυριαρχούν στον κόσμο και αφήνουν στο πέρασμά τους πόνο, θλίψη και θάνατο. Το Suspiria ασχολείται με τη Μητέρα των Στεναγμών -με έμμεσο όμως τρόπο καθώς το όνομά της αναφέρεται ελάχιστα-, το δεύτερο μέρος της τριλογίας, το Inferno ασχολείται άμεσα με τη Μητέρα του Σκότους, ενώ το τρίτο μέρος δεν έχει γυριστεί ακόμη, παρότι φήμες θέλουν το σενάριο να είναι ήδη έτοιμο εδώ και χρόνια.
    Επί του προκειμένου όμως, το Suspiria είναι η ιστορία της νεαρής Suzy Banion (Jessica Harper), Αμερικάνας χορεύτριας, που εν μέσω μιας τρομερής καταιγίδας φτάνει σε μια διεθνούς φήμης ιδιωτική σχόλη χορού στη Γερμάνια. Οι ανησυχίες της για το αν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις αυστηρές απαιτήσεις της σχόλης οξύνονται όταν φτάνει, καθώς τη διώχνουν και αναγκάζεται να περάσει τη βραδιά σε τοπικό μοτέλ. Η Suzy είναι πολύ συγχυσμένη για να ακούσει τις απελπισμένες κραυγές της Pat (Eva Axen), που διώχνεται την ιδία βραδιά από τη σχόλη, κραυγές σκόπιμος αποσιωπημένες από τον Argento για να αφήσουν την ηρωίδα του αλλά και το θεατή σε σκοτάδι για το τι μέλει να ακολουθητέε. Το ταξίδι της στο κέντρο του Μέλανα Δρυμού -όπου βρίσκεται η σχόλη- κάτω από την άγρια νεροποντή, σε συνδυασμό με τις ανατριχιαστικές σκιές που δημιουργούν οι αστραπές ανάμεσα στα δέντρα, σημειώνουν την έναρξη μιας σειράς υποβλητικών σκήνων που θα στοιχειώσουν ολόκληρη την ταινία. Ανοιγοκλείστε τα μάτια σας και μόλις χάσατε μια στιγμή μεγαλείου! Στο διαχωριστικό τζάμι του ταξί, αντανακλά το παραμορφωμένο πρόσωπο ενός άντρα, του σκηνοθέτη-αφηγητή Argento.
Ακολουθεί η πρώτη από τις πολλές εκπληκτικές σκηνές φόνου.

    Η Pat (Eva Axen) περνά τη νύχτα στο εντυπωσιακό μπαρόκ αρχοντικό μιας φίλης και εδώ κάνει την εμφάνισή της η χαρακτηριστική έμμονη του Argento με το ορατό και το μη ορατό. Προσέξτε την ταπετσαρία στο δωμάτιο της Pat – ψάρια και πουλιά συνδυάζονται για να σχηματίσουν ενα περίτεχνο οπτικό τοπίο. Χωριστά ωστόσο, το κάθε ζώο συμβολίζει ένα σημείο αποχώρησης. Τα στοιχεία συνδυάζονται σε διάφορα σημεία, για να απομακρυνθούν το ένα από το άλλο καθώς η Pat τα ακλουθεί προς το παράθυρο. Εκεί δέχεται επίθεση από ένα μυστηριώδες πλάσμα!
Η άτυχη Pat στραγγαλίζεται με ένα καλώδιο, στη συνεχεία ρίχνεται από τη γυάλινη οροφή του αρχοντικού και τα σπασμένα γυαλιά παρασέρνουν στο θάνατο τη φίλη που την φιλοξενεί. Το σπασμένο γυαλί, το κρεμασμένο, αιματοβαμμένο κορμί της Pat και της κοπέλας που πήρε μαζί της, γίνονται μεγαλόπρεπη στοιχεία του, ήδη φαινομενικής αρχιτεκτονικής σύλληψης σκηνικού του Argento.

    Το σενάριο της ταινίας εχει γράψει η Daria Nicolodi, προφανώς ελληνικής καταγωγής και σύντροφος για αρκετά χρόνια του Dario Argento. Διαπλέκοντας μεσαιωνικούς μύθους με σύγχρονα παραμύθια, το Suspiria είναι μια Χιονάτη της εποχής, με κάτι από Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων και άρωμα από Σταχτοπούτα.
    Μετά το ταξίδι της στον Μέλανα Δρυμό, η Suzy-Χιονάτη, κατορθώνει να φτάσει στην έπαυλη της σχολής χορού, στην οποία ο Argento με χρήση της -εγκαταλελειμμένης πλέον εκείνη εποχή- μέθοδο Technicolor, έχει δώσει την όψη του μεγάρου του Τέρατος απο την «Πεντάμορφη και το Τέρας», παραμύθι που στοίχειωνε τον σκηνοθέτη από τα νιάτα του. Εκεί η ηρωίδα γνωρίζει τις συμμαθήτριες και τις καθηγήτριές της. Με την εξαίρεση της Sara (Stefania Cassini), όλες οι άλλες κοπέλες είναι εχθρικές -οπως η αδελφές της Σταχτοπούτας αντιπαρατίθενται με την καλή της νεράιδα. Οι δυο καθηγήτριες, η κυρία Blanc (Joan Bennett) και η δεσποινίς Tanner (Alida Valli) –ψυχρές και ύποπτα μυστικοπαθείς- έχουν το ρόλο των κακών μητριών της. Η δεσποινίς Tanner τονίζει αμέσως το κάλλος της Suzy, αναλαμβάνοντας και το ρόλο της ζηλιάρας μάγισσας, μητριά της Χιονάτης. Μόλις η Suzy εκδηλώσει την επιθυμία της να κατοικεί έξω από τη σχολή, αναγκάζεται λόγο μιας μυστηριώδους αδυναμίας της –ούτε δηλητηριώδες μήλο να δάγκωνε!- να μείνει οικότροφος.
    Η ασφάλεια της γυάλας της μπαλαρίνας, εχει πλέον αντικατασταθεί από τον τρόμο που βασιλεύει στο κουκλόσπιτο-ακαδημία. Προσέξτε τα χερούλια στις πόρτες της έπαυλης. Ασυνήθιστα ψηλά, τονίζουν τη νεότητα και το μικρό ανάστημα έναντι στην τεράστια δύναμη που τους περιβάλλει, η ηλικία της όποιας χάνεται στους αιώνες. Η Suzy βρίσκεται πλέον στη δικιά της “Χώρα των Θαυμάτων”. Το ταξίδι της στη ‘λαγότρυπα αποτελείται από διάδρομους βαμμένους με κόκκινο, κίτρινο η μπλε και τα διάφορα δωμάτια αρχίζουν να αποκτούν το δικό τους νόημα, ανάλογα με το χρώμα που τους δίνει ο σκηνοθέτης.
    Η Suzy κυκλοφορεί στους διάδρομους της σχολής, νιώθοντας χαμένη στο χρόνο. Τα κρυφά περάσματα κρύβουν παγίδες για όσους τύχει να τα διαβούν. Η περίεργη Sara συναντά το θάνατο σε ένα δωμάτιο με συρματοπλέγματα, στην καλύτερη και πιο ευφάνταστη σκηνή φόνου που έχω δει που έχω δει ποτέ!
Το Suspiria είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της δύναμης του σκηνοθέτη να δημιουργήσει μια αριστουργηματική ταινία, βασιζόμενος σε βάσεις σχεδόν ανύπαρκτες. Η ανάπτυξη χαρακτήρων πολύ άπλα δεν υπάρχει, η πλοκή είναι μηδαμινή και οι ερμηνείες είναι ξύλινες. Για όνομα του Θεού, δεν έχει καν έναν κεντρικό κακό! Μόνο την υπόνοια υπερφυσικών δυνάμεων που παραμονεύουν παντού και εξολοθρεύουν όποιον πλησιάσει στην αποκάλυψή τους. Ωστόσο η μεγαλειώδης, εφευρετική και αξιοθαύμαστη σκηνοθετική επιδεξιότητα του Argento και η ικανότητά του να εκμεταλλευτεί τα πρωτογενή υλικά που του έδωσαν ήδη υπαρχοντες μυθοι, να τα συνδυασει με περιτεχνο τροπο και να παραγει ενα εκπληκτικό παραμύθι για ενηλίκους, δίνουν την ταινία που αποτέλεσε την απάντηση του ευρωπαϊκού σινεμά στις αμερικανικές επιτυχίες της εποχής, The Exorcist - Ο Εξορκιστής, Rosemary`s Baby - Το Μωρό της Ρόζμαρυ και “The Prophecy” - ταινίες που βασίζονταν στα συστατικά που ο Argento απέφυγε για να δώσει τον εικαστικής τελειότητας εφιάλτη του.
    Trivia: Η ταινία γυρίστηκε αρχικά βουβή και οι φωνές των χαρακτήρων προστεθήκαν στη συνέχεια με ντουμπλάζ. Φήμες μάλιστα θέλουν τη Jessica Harper να μιλούσε αγγλικά, ενώ οι υπόλοιπες ερμηνεύτριες απαντούσαν στα ιταλικά. Αυτό λέγεται ότι το έκανε ο Argento για να φανεί η απομόνωση της ηρωίδας του από τους άλλους χαρακτήρας της ταινίας!
Ιωσήφ Πρωιμάκης





Σάββατο 29 Μαρτίου 2014

A Chump at Oxford (1940)

A Chump at Oxford (1940)
Τα Κούτσουρα της Οξφόρδης


Εβρισκόμενος το 1975 σε ένα φιλικό μου σπίτι στο Μόναχο, παρακολούθησα από την τηλεόραση μία ταινία «Χοντρός-Λιγνός, την «A Chump at Oxford». Με την ταινία αυτή εντυπωσιάστηκα διότι είχα την εντύπωση ότι ως πιτσιρικάς είχα δει σχεδόν όλες τις αξιόλογες ταινίες των «Χοντρός-Λιγνός». Τούτη όμως πρώτη φορά την έβλεπα και την βρήκα  πολύ διασκεδαστική. Όταν λοιπόν μετά από μερικά χρόνια εντόπισα το εξώφυλλο του DVD της ταινίας σε ιντερνετικό κατάστημα του Βελγίου, την θυμήθηκα αμέσως και την παρήγγειλα. Έκατσα αμέσως και μετέφρασα τους υπότιτλούς της. Ξέρω ότι μετά από μερικά χρόνια κυκλοφόρησαν διάφορες ταινίες «Χοντρός-Λιγνός» στην Ελλάδα, κυρίως μέσω προσφορών εφημερίδων. Δεν ξέρω αν κυκλοφόρησε και η εν λόγο ταινία, σε κάθε περίπτωση όμως μπορείτε να βρείτε από;o εδώ. Προς το σκοπό αυτό μετέφρασα τους υπότιτλους.

Για την ιστορία της ταινίας να πούμε ότι όταν πρωτοκυκλοφόρησε στις ΗΠΑ, ήταν κατά 20 λεπτά συντομότερη. Για να προωθηθεί όμως στην Ευρώπη, οι παραγωγοί τη της πρόσθεσαν 20 επί πλέον λεπτά. Συγκεκριμένα το αρχικό επεισόδιο όπου ο Σταν μεταμφιέζεται σε γυναίκα και μαζί με τον Όλι πιάνουν δουλειά ως καμαριέρα και μπάτλερ σε ένα αριστοκρατικό σπίτι όπου κατά την διάρκεια μιας δεξίωσης συμβαίνουν σπαρταριστά ευτράπελα, είναι ριμέικ μιας παλαιότερης βουβής ταινίας τους και μπήκε σφήνα στην παρούσα ταινία για να επιμηκύνει την διάρκειά της.
Στη συνέχεα βρίσκονται οδοκαθαριστές και κολατσίζοντας στα σκαλιά μιας τράπεζας φιλοσοφούν για τον λόγο που δεν μπορούν να βρουν μια αξιόλογη δουλειά. Καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αυτό οφείλεται στο ότι δεν έχουν μορφωθεί. Ο Σταν Πετάει κάτω τις φλούδες της μπανάνας που έφαγε. Εκείνη την στιγμή ένας ληστής που λήστεψε την τράπεζα, τρέχει να φύγει γρήγορα, πατάει την μπανανόφλουδα και πάρ’ τον κάτω! Οι Χοντρός Λιγνός χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει, τρέχουν και ανασηκώνουν  τον λυστή. Η αστυνομία που φθάνει εκείνη την ώρα νομίζει πως αυτοί τον συνέλαβαν και τους δίνει τα εύσημα. Ο διευθυντής της τράπεζας τους ρωτά τι επιθυμούν ως αμοιβή για την... ηρωική τους πράξη και αυτοο απαντούν πως θα ήθελαν να τους δοθεί η ευκαιρία να μορφωθούν, μια και ως νέοι δεν μπόρεσαν να το κάνουν. Ο διευθυντής τότε τους δίνει υποτροφία για την Οξφόρδη!
Εκεί οι παλαιοί φοιτητές το έχουν έθιμο να σκαρώνουν φάρσες στους νεοεισερχόμενους. Πόσο μάλλον τώρα που έχουν να κάνουν με τους αφελείς Σταν και Όλι. Φαντάζεστε το τι επακολουθεί!
Γενικά την ταινία αυτή την θεωρώ ότι είναι από τις τρεις-τέσσερεις καλλίτερες ταινίες των Χοντρός-Λιγνός.

Η ταινία με τους ελληνικούς υπότιτλους δικής μου μετάφρασης:

https://www.youtube.com/watch?v=8lZV9H6Gxe8



Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014

Dimples (1936)

Dimples (1936)
ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΜΑΓΟΥΛΑΚΙΑ


εις μνήμη Shirley Temple

Προ ημερών μάθαμε ότι απεβίωσε η ηθοποιός Shirley Temple σε ηλικία 85 ετών. Είμαι μεγάλης ηλικία, αλλά όχι μαθουσάλας, έτσι δεν έτυχε ποτέ να ασχοληθώ ή να έχω δει κάποια ταινία της ηθοποιού αυτής. Μονάχα την μητέρα μου είχα ακούσει να μου την εκθειάζει μερικές φορές. Ο παγκόσμιος θόρυβος που δημιουργήθηκε γύρω από τον θάνατο της συγκεκριμένης ηθοποιού με έκανε να το ψάξω το θέμα και να μάθω τα εξής:

Η Shirley Temple γεννήθηκε το 1928 και ήταν το πρώτο παιδί που χαρακτηρίστηκε παιδί θαύμα του κινηματογράφου. Πράγματι, ξεκίνησε την πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση σε ηλικία τριών ετών!

Στα έξη της κατέκτησε το όσκαρ γυναικείου ρόλου, πράγμα που κανένας άλλος ηθοποιός τόσο μικρής ηλικίας δεν το κατόρθωσε μέχρι σήμερα. Ως κοριτσάκι με σγουρές ξανθές μπούκλες, με το τραγούδι και τον χορό της είχε ξετρελάνει το κοινό. Ο παροξυσμός του κόσμου ήταν τέτοιος που πάθαινε ντελίριο όταν την συναντούσε. Μέχρι και συμβόλαιο με εταιρία παιχνιδιών έκλεισε για να δώσει την άδεια να κατασκευαστεί κούκλα μα την μορφή της!

Ο Αμερικανικός λαός που μαστίζονταν από την οικονομική κρίση, συνέρρεε στις κινηματογραφικές αίθουσες να δει την τσαχπίνα μικρούλα και να αποκτήσει λίγη αισιοδοξία για το μέλλον.

Ο πρόεδρος Μακάρθι που πίστευε ότι το πρόβλημα του Κραχ ήταν κυρίως θέμα ψυχολογίας, είχε πει πως ένα έθνος που έχει άτομα σαν την Shirley Temple, δεν έχει να φοβάται τίποτα για το μέλλον του!

Αλλά τα παιδιά κάποτε μεγαλώνουν. Μεγάλωσε και η Shirley, αλλά το κοινό δεν την αποδέχτηκε ποτέ ως έφηβη ή ενήλικη. Γι αυτό ήταν πάντα η τσαχπίνα πιτσιρίκα. Οποιαδήποτε νέα ταινία της έκοβε λιγότερα εισιτήρια απ ότι μια επανάληψη παλαιότερης ταινίας της. Η κοπέλα είχε την εξυπνάδα να το κατανοήσει και την τόλμη να αποχωρίσει από τα κινηματογραφικά πλατό σε ηλικία μόλις 22 ετών! Συνέχισε όμως να ασχολείται με τα κοινά. Ως υποψήφια πολιτικός και αργότερα διορίστηκε πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Γκάνα και μετά στην πρώην Τσεχοσλοβακία.
Από τις ταινίες της μην περιμένετε βάθος σεναρίου. Είναι τέτοιες που να μας παρουσιάζουν το κοριτσάκι θαύμα να χορεύει να τραγουδά και να υποκρίνεται. Διάλεξα την ταινία Dimples, που περιέχει όλα αυτά χωρίς πολύπλοκους προβληματισμούς ως προς την υπόθεση. Είναι δε και επιτυχώς χρωματισμένη εκ των υστέρων.
Η Dimples Appleby (Shirley Temple) είναι μια μικρούλα καλλιτέχνης του δρόμου στην Νέα Υόρκη του 19ου αιώνα. Μαζί με άλλα παιδιά που την συνοδεύουν παίζοντας της μουσική χορεύει και τραγουδά διασκεδάζοντας τους περαστικούς.

Συχνά ολάκερη η κομπανία προσκαλείται να διασκεδάσει άτομα της «υψηλής» κοινωνίας. Η μικρή μένει με τον παππού της ο οποίος είναι ένας καλόκαρδος δάσκαλος μουσικής που υπεραγαπά την εγγονή του και όλοι τον αποκαλούν «καθηγητή»

Έχει το ελάττωμα της κλεπτομανίας. Με δάκρυα στα μάτια η μικρούλα τον παρακαλά να παραιτηθεί από τις κακές αυτές συνήθειές του.

Κάποτε η μικρή μαζί με την κομπανία της είναι προσκεκλημένη στο σπίτι μιας πλούσιας χήρας, την κας Καρολάιν για να διασκεδάσει τους προσκεκλημένους της κυρίας αυτής. Η μικρή με το τραγούδι και το χορό της ξετρελάνει όχι μόνο την πλούσια χήρα, αλλά και τον ανιψιό της τον Άλλεν ο οποίος θέλοντας να χειραφετηθεί και να απαλαγεί από την σφιχτή επιτήρηση της θείας του, έχει αποφασίσει να το ρίξει στις θεατρικές μπίζνες – κρυφά από την θεία του – και να γίνει παραγωγός θεατρικών έργων. Η μικρούλα είναι ότι πρέπει για τα σχέδιά του. Ανεβάζει το έργο «η καλύβα του μπάρμπα Θωμά» όπου η μικρή θριαμβεύει στον ρόλο της μικρής Εύας. Μάλιστα γιορτάζοντας υποτίθεται την 50η... τόση παράσταση του έργου, παρουσιάζουν ένα έξτρα μουσικοχορευτικό φινάλε όπου η μικρή ξεδιπλώνει όλο της το ταλέντο στο χορό και το τραγούδι.

Το έργο αυτό το επέλεξα διότι μεταξύ των άλλων υπήρχαν και Ελληνικοί υπότιτλοι στο opensubtitles από τον miki-mik7. Εγώ μετέφρασα και τους στοίχους από τα τραγουδάκια και συγχρόνισα τους υπότιτλους ώστε να ταιριάζουν με την δική μου κόπια. 



Η ταινία με ελληνικούς υπότιτλους:
https://www.youtube.com/watch?v=UqfMSfTYJ7s


Τρίτη 11 Μαρτίου 2014

42nd Street (1933)

42nd Street (1933)

και εγένετο... Μιούζικαλ!

Σκηνοθεσία: Loyd Bacon
Μουσική: Harry Warren

Στις αρχές της δεκαετίας του 30, η οικονομική κρίση μάστιζε την Αμερική όπως και όλες σχεδόν τις χώρες. Ο κοσμάκης για να πνίξει τον καημό του το έριχνε στο θέαμα. Οι κινηματογραφικοί επιχειρηματίες εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι το κοινό είχε αγαπήσει το μουσικό θέατρο που αποκαλείτο «βαριετέ», παρουσίαζαν ταινίες μου στην πραγματικότητα στερούταν σοβαρού σεναρίου αλλά ήταν γεμάτες μουσική και χορό. Έτσι γεννήθηκε ένα νέο είδος κινηματογραφικών ταινιών: Το «Μιούζικαλ». Στην κατηγορία αυτή κατατάσσεται και η παρούσα ταινία, η οποία μάλιστα θεωρείται κορυφαία της εποχής της (και όχι μόνο) στην κατηγορία αυτή



 Είναι να απορεί κανείς πως αντεπεξέρχονταν οι τότε παραγωγοί στα έξοδα μιας ταινίας που συμμετείχαν τόσα πολλά πρόσωπα. Ιδίως με τις τόσες πολυάριθμες μπαλαρίνες που μετρούσαν μόνο ως πόδια και όχι ως προσωπικότητες. Πράγματι, όπως βλέπουμε και στην ταινία, στις οντισιόν που γίνονταν για να διαλέξουν χορεύτριες, το μόνο πράγμα που ζήταγαν από τα κορίτσια ήταν να σηκώσουν τα φορέματά τους για να φανούν τα πόδια τους. Το να είχαν καλλίγραμμα πόδια ήταν το σημαντικότερο κριτήριο για να επιλεγούν.


Αλήθεια; Πόσο πρέπει να ήταν το εισιτήριο σε τέτοιο θέαμα για να καλύψουν οι παραγωγοί τα έξοδά τους και να έχουν ένα λογικό κέρδος; Η απάντηση είναι απλή. Με την οικονομικοί κρίση που μάστιζε τον πληθυσμό, οι χορευτές και οι χορεύτριες ήσαν ικανοποιημένοι να βρουν μια θέση έστω και για λίγο φαγητό.
Στην παρούσα ταινία, αν και στερείται σεναρίου με βάθος, υπάρχουν αρκετές αναφορές και καυστικά σχόλια για την μάστιγα της Εποχής. Ο πέλεκυς της λογοκρισίας βέβαια δεν είχε ακόμα αρχίσει να πέφτει επί δικαίων και αδίκων με αποτέλεσμα να μην λείπουν τα καυστικά πολιτικοκοινωνικά σχόλια, όσο και τα σεξουαλικά υπονοούμενα.
Ο Warner Baxter που υποδύεται τον ικανό αλλά ματαιόδοξο σκηνοθέτη Julian Marsh, έχει χάσει όλα του τα χρήματα στο χρηματιστήριο και περιμένει πως και πως να ανακάμψει οικονομικά μέσω της εργασίας του στην σκηνοθεσία ενός έργου μιούζικαλ, το ΩΡΑΙΑ ΚΥΡΙΑ. Για τον ρόλο της πρωταγωνίστριας σε αυτή την παραγωγή έχει επιλεγεί η ιδιόρρυθμη σταρ Dorothy Brock (Bebe Daniels), κατόπιν απαιτήσεως του χρηματοδότη της παράστασης Abner Dillon (Guy Kibbee), ο οποίος είναι λεφτάς και προσβλέπει στο να του ανταποδώσει η Dorothy την ευγνωμοσύνη της υποκύπτοντας στην δήθεν γοητεία του. Αυτή όμως διατηρεί δεσμό (κρυφά) με κάποιον πρώην συνεργάτη της στο βαριετέ, ο οποίος όμως έχει μείνει στάσιμος καλλιτεχνικά, ενώ αυτή εξελίχτηκε σε βεντέτα. Έχουμε και την μικρούλα (που λέει ο λόγος) Peggy (Ruby Keeler), που από αρχάρια, αφελής και συνεσταλμένη μπαλαρινούλα, θα μετατραπεί σε μια βραδιά η μεγάλη πρωταγωνίστρια του σόου, εκμεταλλευόμενη το ότι η αρχική πρωταγωνίστρια Dorothy Brock έπαθε σοβαρό ατύχημα και δεν είναι σε θέση να παίξει. Βέβαια κάτι τέτοια μόνο στο Χόλυγουντ συμβαίνουν.



Έχουμε και την συμμετοχή της Ginger Rogers η οποία το παίζει υπεράνω. Σε αυτήν προτάθηκε να αντικαταστήσει την Dorothy, αλλά αυτή θα παραιτηθεί υπέρ της νεαρής και άπειρης Peggy, αναγνωρίζοντας τις ικανότητές της. Ο ρόλος της Ginger Rogers είναι σχετικά μικρός, έδειξε όμως την λάμψη της και αργότερα θα γίνει διάσημη ως παρτενέρ χορεύτρια του Fred Astaire.
Και επειδή μιούζικαλ σημαίνει κυρίως μουσική, τραγούδι και χορός, να πούμε ότι το φινάλε αποτελεί ένα ντελίριο αυτών των θεμάτων. Αξεπέραστο αυτό που συμβαίνει επί σκηνής, δηλαδή επί οθόνης. Μπορεί σκηνοθέτης της ταινίας να είναι ο Lloyd Bacon, όμως αναμφισβήτητα το ότι αυτή θεωρείται κάτι το ιδιαίτερο το οφείλει στον χορογράφο Busby Berkeley. Αυτός είχε την ικανότητα να στήνει τους χορευτές με εντελώς ιδιαίτερο τρόπο και η δουλειά του αυτή απετέλεσε σχολή για το νέο κινηματογραφικό είδος. Τα Μιούζικαλ. Παρά την τάση της εποχής να χρησιμοποιούνται δύο κάμερες, αυτός χρησιμοποιεί μόνο μία με αποτέλεσμα η ευέλικτη κάμερα να χώνεται παντού, στο ταβάνι, σε απίθανες γωνίες, κάτω από τα πόδια των κοριτσιών, σχηματίζοντας ζωντανή αψίδα με τα πόδια τους. Με τον τρόπο που την στήνει, μας παρουσιάζει τους χορευτές σαν κρύσταλλα καλειδοσκόπιου, το παιχνίδι από τα παιδικά μας χρόνια που έμοιαζε τη μικρό τηλεσκόπιο, που όταν κοίταζες μέσα από αυτό έβλεπες μια σύνθεση από πολύχρωμα κρυσταλλάκια και όταν το περιέστρεφες η σύνθεση αυτή άλλαζε σχήμα!



Ο Berkeley επίσης είναι αυτός που θα εισάγει την Τζαζ μουσική σε αυτά τα έργα. Μέχρι τότε το μουσικά φιλμ περιείχαν μουσική απαλή και συχνά γλυκανάλατη.
Την σφραγίδα του μας την φιλάει για το τέλος όπου μας παρουσιάζει τρία μουσικοχορευτικά θέματα. Στο πρώτο, «Scuffled off to Buffalo» μας παρουσιάζει ένα βαγόνι τραίνου να ανοίγει στα δύο επί σκηνής και να μας εμφανίζει το Vagon Lee εσωτερικά, όπου ένα νιόπαντρο ζευγάρι τραγουδά όλο αισιοδοξία σχετικά με την νέα του ζωή, ενώ ο χορός των κοριτσιών απαντά ειρωνικά, προβλέποντας την μη ευτυχή κατάληξη του γάμου.
Στο δεύτερο, που ακολουθεί (Young and Healthy), βλέπουμε μια τυπική δουλειά του Berkeley.



Αυτός χώνει την κάμερά του στις πιο απίθανες θέσεις, με αποκορύφωμα το να μας παρουσιάζει τούνελ από τα πόδια των κοριτσιών!
Όμως αυτό που κυριολεκτικά κόβει την ανάσα είναι το Grand Finale, όπου ακόμα και φόνος διαπράττεται επί σκηνής, συνοδευόμενος μάλιστα από χορούς και τραγούδια! Θέλει προφανώς να μας δείξει την σκληρή πραγματικότητα της ζωής μιας μεγαλούπολης. Η ζωή μέσα σ’ αυτή δεν είναι χοροί και τραγούδια, αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή.
Το καστ των ηθοποιών μπορεί να μη σας λέει πολλά πράγματα σήμερα αλλά σας διαβεβαιώνω πως ήταν ότι το καλλίτερο είχε να παρουσιάσει εκείνη η εποχή. Η χημεία μεταξύ των ηθοποιών είναι εκπληκτική.
Ακόμα κι αν δεν είστε φίλος των Μιούζικαλ, σας προτρέπω να δείτε αυτή την ταινία έστω για ιστορικούς λόγους και να διαπιστώσετε ιδίοις όμμασι αν τα γραφόμενά μου ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Οι υπότιτλοι  είναι μεταφρασμένοι από εμένα.



Πέμπτη 6 Μαρτίου 2014

The Young Ones (1961)





The Young Ones (1961)
Χαρούμενα Νιάτα


Cliff Richard, Robert Morley, Carole Gray The Shadows

Οι Βρετανοί θέλησαν να δώσουν μια απάντηση στους Αμερικανούς για τον Elvis Presley και παρουσίασαν τον αντίστοιχο Ευρωπαίο (Βρετανό) Cliff Richard. Το ότι όμως δεν προσπάθησαν να του δώσουν μια δική του προσωπικότητα αλλά τον ήθελαν ως τον Αντι-Πρίσλεϊ δεν ωφέλησε τον καλλιτέχνη. Βέβαια με την εμφάνιση των Beetles όλοι αυτοί πήγαν περίπατο! Ας μην υποτιμούμε όμως τον Cliff Richard ο οποίος υπήρξε πράγματι ένας από τους σπουδαιότερους Ευρωπαίους Rock τραγουδιστές. Εμείς οι μεγαλύτεροι ξεβιδωνόμαστε χορεύοντας τα τραγούδια του στα πάρτι!
Όπως και ο Elvis Presley, έτσι και ο Cliff Richard έκανε καριέρα και  στον κινηματογράφο από όπου προώθησε σημαντικές επιτυχίες του. Σπουδαιότερη ταινία του ήταν το: THE YOUNG ONES που στην Ελλάδα παίχτηκε με τον τίτλο: ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΝΙΑΤΑ. Μεγάλη επιτυχία σημείωσαν και όλα  τα τραγούδια της ταινίας. Το THE YOUNG ONES





το LESSONS IN LOVE το When the Girl in Your Arms Is the Girl in Your Heart αλλά και το ξέφρενο rock and roll We Say Yeah.


Όχι ότι δεν αξίζανε και άλλα τραγούδια της ταινίας, αλλά ιδίως αυτά ήταν μου μας κάνανε να πεταγόμαστε σαν ελατήρια μόλις τα ακούγαμε και να ψάχνουμε ντάμα για να χορέψουμε... ΜΠΛΟΥΖ και ROCK.
Σχετικά με το σενάριο της ταινίας, μην περιμένετε πολλά πράγματα. Είναι απλά μια δικαιολογία για να μας παρουσιαστούν καλλιτέχνες της εποχής και ιδίως τα τραγούδια του Cliff Richard.



Αυτός υποδύεται τον Τόνη, γιο εκατομμυριούχου που όμως άρχισε σαν εργάτης στις οικοδομές του πατέρα του για να μάθει προφανώς την δουλειά απ’ την αρχή. Παράλληλα είναι και μέλος ενός τοπικού Κλαμπ νεολαίας όπου μαζεύονται όλοι οι νέοι μετά την δουλειά τους και ξεφαντώνουν χορεύοντας και ακούγοντας μουσική από την δικιά τους ορχήστρα (που είναι οι Shadows),


και της οποίας μάλιστα το αστέρι της είναι ο ίδιος ο Νίκη! Το περιβάλλον του Νίκη όμως δεν γνωρίζει την πραγματική του ταυτότητα.
Κάποτε ο εκατομμυριούχος πατέρας του Νίκη Αγοράζει ολόκληρο το οικοδομικό τετράγωνο που περιλαμβάνει και το κλαμπ των νέων, με σκοπό να κατεδαφίσει τα πάντα και να ανεγείρει ουρανοξύστη!


Ο ίδιος αγνοεί την συμμετοχή του γιού του στο Κλαμπ. Η μόνη λύση για να σώσουν το Κλαμπ τους τα παιδιά είναι να βρουν γρήγορα ένα σημαντικό χρηματικό ποσό για να ανανεώσουν το συμβόλαιο ενοικίασης. Προς τον σκοπό αυτό οργανώνουν ένα σόου όπου σ΄ αυτό έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε διάφορους καλλιτέχνες τις εποχής και προπάντων τους θρυλικούς Shadows.



Ο πατέρας του Νίκη, κάθε φορά που τα παιδιά ετοιμάζουν κάτι για να μαζέψουν τα λεφτά που τους χριάζονται επεμβαίνει και τους χαλά τα σχέδια. Τελικά τα παιδιά βρίσκουν ένα εγκαταλελειμμένο θέατρο και με προσωπική τους δουλειά το μετατρέπουν σε παλάτι θεάματος.


Η παράσταση τελικά δίδεται ενώπιων ενός νεανικού κοινού πουπ παραληρεί και ο Νίκη με τους λοιπούς καλλιτέχνες αποθεώνεται. Τελικά ο πατέρας όχι μόνο μεταπείθεται αλλά μετέχει και ο ίδιος στο σόου!
Εκτός του Cliff Richard  αποθεώνονται και οι Shadows!


Θα ήθελα να ευχαριστήσω κι από δω τον γιο μου Μανόλη που αφιέρωσε αρκετές ώρες στο κομπιούτερ κουράζοντας τα αυτιά του για να μπορέσει να μεταφράσει τους διαλόγους της ταινίας που δεν ήταν κάτι το εύκολο ακόμα και για τους γνώστες της Αγγλικής, αν σκεφτούμε τη γεμάτη ιδιωματισμούς γλώσσα των νέων της τότε εποχής.




Τρίτη 4 Μαρτίου 2014

Footlight Parade 1933

Footlight Parade 1933
ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΤΟΥ ΓΥΜΝΟΥ



Σκηνοθεσία: Lloyd Bacon
Παίζουν: James Cagney: Chester Kent, Joan Blondell: Nan, Ruby Keeler: Bea
Dick Powell: Scotty, κλπ.


Με την έλευση του ομιλούντος κινηματογράφου, το θέατρο άρχισε να χάνει σημαντικό έδαφος στις προτιμήσεις του κοινού. Σοβαρότερα επλήγη το μουσικό θέατρο και το βαριετέ. Απάνω που είχε δημιουργηθεί μια βιομηχανία θεάματος με θεατρική μουσική και χορό, δηλαδή το βαριετέ, κάτι σαν την δική μας επιθεώρηση, η εμφάνιση των ταινιών με φωνή άρχισε να στέλνει στην ανεργία πολλές κατηγορίες εργαζομένων στον χώρο του θεάματος. Τραγουδιστές, χορευτές, μουσικοσυνθέτες, παραγωγοί μουσικών θεαμάτων, και λοιποί, επλήγησαν βαθύτατα. Στην προσπάθειά τους να βρουν κάποια διέξοδο και εκμεταλλευόμενοι το γεγονός πως οι κινηματογραφικοί επιχειρηματίες για να ανταγωνιστούν ο ένας τον άλλο μαζί με την ταινία παρουσίαζαν και ένα ζωντανό ιντερλούδιο, δηλαδή μουσικοχορευτικό ολιγόλεπτο θέαμα, μουσικής και χορού, έπεισαν τους επιχειρηματίες αντί μιας ζωντανής παράστασης, να την κινηματογραφούν  ώστε να προβάλλεται σε περισσότερες αίθουσες μειώνοντας έτσι το κόστος. Αυτή ήταν η αρχή της δημιουργίας των κινηματογραφικών μιούζικαλ.
Η παρούσα ταινία θεωρείται το σπουδαιότερο μιούζικαλ της περιόδου της οικονομικής κρίσης. Μπορούμε να την χωρίσουμε σε δύο μέρη.

Στο πρώτο παρακολουθούμε μια αστεία ιστορία σχετική με τις αγωνιώδεις προσπάθειες των ανθρώπων του μουσικού θεάματος να καθιερώσουν το ιντερλούδιο, «Πρόλογο» όπως τον λένε στην ταινία, στις κινηματογραφικές αίθουσες. Ο Τσέστερ Κεντ (James Cagney),  είναι ένας πολυάσχολος παραγωγός προλόγων ο οποίος δεν έχει αντιληφθεί ότι η γραμματέας του Nan (Joan Blondell) τον λατρεύει, με αποτέλεσμα να κάνει πάντα λάθος επιλογές σε γυναίκες.



Το δεύτερο μέρος αποτελείται από τρία καταπληκτικά μουσικοχορευτικά νούμερα του χορογράφου Busby Berkeley. Από τα τρία καταπληκτικά αυτά νούμερα αξίζει να σταθούμε στ μπαλέτο «Νεράιδες του Δάσους. Πρόκειται για μια αποθέωση του υδάτινου στοιχείου. Μας παρουσιάζεται μια ομάδα μπαλαρίνων οι οποίες εκτός από εξαίρετες χορεύτριες είναι και καταπληκτικές κολυμβήτριες. Αν στην εποχή τους η συγχρονισμένη κολύμβηση ήταν Ολυμπιακό άθλημα και μετείχαν σ’ αυτό, άνετα θα είχαν κατακτήσει το χρυσό μεταλλείο!



Τα κορίτσια αυτά με τα αστραφτερά κορμιά δημιουργούν αξιοθαύμαστους γεωμετρικούς σχηματισμούς δημιουργώντας την εντύπωση ότι κινούνται σε έναν χώρο που απουσιάζει το βάθος! Το διάστημα μεταξύ αέρα, νερού και κορμιών εξαφανίζεται με αποτέλεσμα τα ανθρώπινα σώματα να δίνουν την αίσθηση ότι είναι απλά πούλια με τα οποία κάποιος καλλιτέχνης δημιουργεί ζωντανούς ζωγραφικούς πίνακες με αυτά, οι οποίοι συνεχώς αλλάζουν θέμα.
Αξιομνημόνευτη η ικανότητα του σκηνοθέτη Lloyd Bacon να μας παρουσιάζει κορίτσια με καλλίγραμμα σώματα και ιδίως πόδια, όπου ενώ απουσιάζει τελείως το εντελώς γυμνό, παρουσιάζοντας π.χ. μια κοπέλα να φοράει τις κάλτσες της και να αποκαλύπτει αφελώς τα πόδια της... εις βάθος, να συγκινεί περισσότερο έτσι το ανδρικό κοινό απ’ ότι αν παρουσίαζε την κοπέλα ολόγυμνη!

Οι  υπότιτλοι που μετέφρασα είναι ασυνήθιστα πλήρεις ιδιωματισμών, και ως εκ τούτου αν δεν ακολουθούσα μια κάποια ελεύθερη μετάφραση, οι διάλογοι θα ήσαν αρλούμπες. Θα φαινόντουσαν σαν να είχαν μεταφραστεί από αυτόματη μηχανή!



Σάββατο 1 Μαρτίου 2014

The Crow (1994)


The Crow (1994)
ΤΟ ΚΟΡΑΚΙ

Σκηνοθεσία: Alex Proyas
Παίζουν: Brandon Lee, Michael Wincott, Rochelle Davis, Sofia Shinas, Rochelle Davis, κλπ.
Ελληνικοί υπότιτλοι μεταφρασμένοι από εμένα.

Το ότι ξεκίνησα... καριέρα στην μετάφραση και ενσωμάτωση υποτίτλων το οφείλω σε αυτή την ταινία! Συγκεκριμένα άκουγα τα παιδιά μου καθώς και νέους που κάνανε την πρακτική τους εκεί που εργαζόμουν να είναι απαρηγόρητοι διότι στην Ελλάδα δεν έχει κυκλοφορήσει σε DVD η ταινία THE CROW. Όταν ο μεγάλος μου γιος επισπεύτηκε το Λονδίνο, γύρισε με το DVD της ταινίας, αλλά... άνθρακες ο θησαυρός! Άθλια ποιότητα, ψαλίδισμα στα 4:3 (λες και είχε βάλει και εκεί το χεράκι της η Σπέντσος), και καθόλου υπότιτλοι. Αποφάσισα να επέμβω δραστικά. Ψάχνοντας στο internet, εντόπισα το DVD αυτής της ταινίας σε Βελγικό κατάστημα, που είχε επιλογή δύο γλωσσών (Αγγλικά, Γαλλικά), υπότιτλους σε Αγγλικά και Γαλλικά, κάδρο 16:9 με πολύ καλή ανάλυση και δεύτερο δίσκο BONUS. Όλα αυτά πάμφθηνα! Δεν έχασα χρόνο και το παρήγγειλα αμέσως.
Όταν το έλαβα αναρωτήθηκα αν θα μπορούσα να μεταφράσω τους υπότιτλους και να τους ενσωματώσω στο DVD. Οι νέοι με διαβεβαίωσαν πως γίνεται αυτό αλλά δεν γνωρίζουν τον τρόπο. Το έψαξα λοιπόν στο internet και μπορώ να πω πως είμαι αυτοδίδαχτος! Αφού ξήλωσα τους υπάρχοντες υπότιτλους, τους μετέφρασα όπως-όπως και τους ενσωμάτωσα πάλι στο DVD. Ήταν τόση η αγωνία μου να πετύχει το εγχείρημά μου που ελάχιστη σημασία έδωσα στην μετάφραση. Αργότερα όταν παρατήρησα τι είχα γράψει, ντράπηκα! Κατέβασα αυτούς τους υπότιτλους από το opensubtiles, τους διόρθωσα και τους ξανανέβασα. 

Σχετικά με την ταινία:
Ο Alex Proyas καταφέρνει να μας παρουσιάσει επιτυχώς μια Γοτθικού τύπου ιστορία σε μια αμερικανική μεγαλούπολη (Detroit ). Το σενάριο του David J. Schow προέρχεται από το κόμιξ του James O'Barr. Το τραγικό της όλης υπόθεσης που επισκιάζει ακόμα και την τρομακτική υπόθεση της παρούσας ταινίας είναι ο άδικος χαμός του πρωταγωνιστή Brandon Lee. Όπως και ο πατέρας του Brush Lee, έφυγε πολύ νέος και μάλιστα πριν η ταινία ολοκληρωθεί. Συγκεκριμένα κάποιος κομπάρσος νομίζοντας ότι το όπλο του περιέχει άσφαιρα πυρά, πυροβόλησε εναντίον του και... αυτό ήταν το τραγικό τέλος ενός πολλά υποσχόμενου νέου καλλιτέχνη. Οι λίγες σκηνές που υπολείπονταν για την ολοκλήρωση της ταινίας, γυρίστηκαν με σωσία, όπου με ψηφιακή επεξεργασία τοποθετήθηκε στο πρόσωπό του η μορφή του Brandon Lee. Το γεγονός του πρόωρου χαμού πατέρα και γιου και μάλιστα του τελευταίου με τόσο άδικο τρόπο, έδωσε λαβή να κυκλοφορήσουν διάφορα σενάρια συνομοσιολογίας. Κινέζικη μαφία και λοιπά. Διαλέγετε και παίρνετε.

Για την υπόθεση:
Υπάρχει ένας γοτθικός θρύλος που λέει ότι όταν κάποιος πεθαίνει, ένα κοράκι αναλαμβάνει να οδηγήσει την ψυχή του στον άλλο κόσμο. Όταν όμως ο νεκρός έχασε άδικα την ζωή του, δεν μπορεί να βρει ανάπαυση και τον κοράκι τον οδηγεί πίσω στη γη για να αποδώσει δικαιοσύνη

 Η πόλη του Detroit είναι έρμαιο κακοποιών οι οποίοι ως άλλοι Νέρωνες διασκεδάζουν πυρπολώντας την. Στο ενδιάμεσο κάνουν και τις κλεψιές τους, για να εξασφαλίσουν ιδίως την δόση τους. Η μέρα που το ντελίριό τους είναι στα ύψη είναι η παραμονή του Halloween. Τότε γίνονται οι περισσότερες πυρπολήσεις και λεηλασίες. Ο νεαρός τραγουδιστής της ροκ Eric Draven (Brandon Lee) ετοιμάζεται να παντρευτεί την κοπέλα του Shelly Webster (Sofia Shinas), η οποία είχε την πρωτοβουλία να μαζέψει υπογραφές από περιοίκους για να αντιμετωπίσουν ένα θέμα που η συμμορία δεν ήθελε να το θίξουν. Το γεγονός αυτό εξαγρίωσε τα μέλη της και επιτέθηκαν στο ζευγάρι. Τον νεαρό τον εκπαραθύρωσαν σκοτώνοντάς τον, την δε κοπέλα την βίασαν και την βασάνισαν, με αποτέλεσμα να πεθάνει σε λίγες ώρες στο νοσοκομείο.
Οι άδικες αυτές ενέργειες δεν επέτρεπαν στην ψυχή του νέου να αναπαυθεί. Έτσι λοιπόν το κοράκι του θρύλου τον επανέφερε στην ζωή για να εκδικηθεί. Για να επέλθει η κάθαρση. Παρασυρμένοι κι εμείς από το  αίσθημα της εκδίκησης, παρακολουθούμε με ευχαρίστηση τον Eric να εξοντώνει έναν έναν τους δολοφόνους.

Η μεταφορά ατού του κόμιξ ευτύχισε να γίνει από τον Alex Proyas και κατά πολλούς είναι η πιο επιτυχημένη μεταφορά «σκοτεινού» κόμιξ στον κινηματογράφο. Με μαεστρία ο σκηνοθέτης μας μεταφέρει μέσα στην αγχωτική νύχτα της μεγαλούπολης όπου συμβαίνουν τα τόσο συνταρακτικά γεγονότα.

Η κάμερά του ταυτίζεται με το κοράκι και με τις χαμηλές της πτήσεις πάνω από την πόλη και σε συνδυασμό με επιλεκτικό φωτισμό καταφέρνει να μας παρουσιάσει μια μακάβρια και απόκοσμη ατμόσφαιρα. Ο ήρωάς μας Eric Draven είναι τελικά ένας πιο άγριος Batman.
Γενικά η ταινία είναι must για τους φίλους του είδους.