La Souriante Madame Beudet 1923

La Souriante Madame Beudet 1923

Η χαμογελαστή κυρία Μπεντέ

Σκηνοθεσία: Germaine Dulac

Με τους: Germaine Dermoz, Alexandre Arquillière, Jean d'Yd κλπ.
Μετάφραση μεσοτίτλων: Γιάννης από Ανάβυσσο

Η Γαλλίδα σκηνοθέτης Germaine Dermoz (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Germaine Saisset-Schneider), σκηνοθέτιδας και όχι μόνο. Κριτικός, θεωρητικός του κινηματογράφου με συνεγράφη πολλών δοκιμίων τάχτηκε κατά του μυθιστορηματικού κινηματογράφου και υποστήριξε πως η νέα αυτή μορφή τέχνης δίδει ευκαιρίες σε άντρες και γυναίκες να εκφράσουν με νέο τρόπον τις διαφορετικές τους απόψεις. Ένθερμη υποστηρίκτρια της κινηματογραφικής πρωτοπορίας (avant-garde), με παραγωγή υπέρ ρεαλιστικών ταινιών.. Επίσης θεωρείται μεγάλη φεμινίστρια. Ως αντιπροσωπευτική ταινία της σ’ αυτό τον τομέα θεωρείται η: La Souriante Madame Beudet. Στην μικρού μήκους αυτή ταινία μας περιγράφει την ζωή στην επαρχία της κας Μπεντέ η οποία νοιώθει καταπιεσμένη λόγο του αποτυχημένου γάμου της. Πράγματι, δεν υπάρχουν κοινά ενδιαφέροντα με τον έμπορο μικροαστό σύζυγο. Αυτός θέλει να διασκεδάζει με θέατρο και άλλα θεάματα, την κοροϊδεύει δε για τα δικά της ενδιαφέροντα που είναι το πιάνο, ο Σοπέν, κτλ. Χρησιμοποιεί δε μια αστεία κατ αυτόν σκηνή όταν θέλει να δείξει το πόσο απελπισμένος είναι με τη γυναίκα του όταν δεν του κάνει τα χατίρια. Έχει ένα άδειο πιστόλι στο συρτάρι του γραφείου του, το βάζει στον κρόταφό του και δήθεν αυτοκτονεί! Απελπισμένη με την ζωή της η κα Μπεντέ και αποκτώντας εμμονές, αποφασίζει ότι ο μόνος τρόπος για να αλλάξει η ζωή της είναι να πεθάνει  ο ανυπόφορος σύζυγος. Θέλει λοιπόν να εκμεταλλευτή τη συνηθείας που έχει να κάνει αστεία με το πιστόλι του και του το γεμίζει με σφαίρα ελπίζοντας πως αυτός θα αυτοπυροβοληθεί! Η τύχη όμως τα φέρνει αλλιώς τα πράγματα. Αυτή τη φορά ο σύζυγος αλλάζει το σενάριο και πυροβολεί  την γυναίκα του! Αυτή γνωρίζοντας την αλήθεια προλαβαίνει να προφυλαχτεί και να γλυτώσει. Απέτυχε όμως να μεταδώσει στο σύζυγο την πράξη την οποία επεδίωκε λόγο της απελπισίας της. Εκείνος πάλι παρεξήγησε την όλη κατάσταση. Νόμισε πως η γυναίκα του ήθελε να αυτοκτονήσει, γι αυτό είχε οπλίσει το πιστόλι. Έντρομος και γεμάτος τρυφερότητα της ζητά να αναλογιστεί τι πήγε να κάνει και πως αν πετύχαινε η πράξη της θα πέθαινε κι αυτός διότι δεν θα μπορούσε να ζήσει μόνος.

 Και η ρουτινιάρικη ζωή στην επαρχία συνεχίζεται...

Στο σημείο εδώ να κάνω κι εγώ την κριτική μου και ας φανώ αιρετικός. Δεν έχω τίποτα εναντίων των χειραφετημένων γυναικών αλλά η κα  Μπεντέ όπως μας την παρουσιάζουν, δεν είναι και κανένα παράδειγμα προς μίμηση χειραφετημένης γυναίκας. Η πλήξη της για την μονότονη μικροαστική ζωή της προέρχεται από το ότι δεν είναι τόσο έντονα μικροαστική. Φαντασιώνεται ακριβά αμάξια και διάσημους αστέρες να την περιτριγυρίζουν. Ο δε σύζυγος, μπορεί να μην είναι το τέλειο είδος του προοδευτικού ανδρός και να μην εκτιμά τον Σοπέν, αλλά της προτείνει όπερα και όχι χαμηλής ποιότητας θεάματα. Το πρόβλημα της κας Ντετιέ είναι μάλλον ψυχολογικό ή σωστότερα ψυχιατρικό! Αυτά σύμφωνα με τον χαρακτήρα που της προσδίδουν σεναριογράφος και σκηνοθέτης.

La roué (1923)

La roué (1923)

Ο τροχός

Σκηνοθεσία, Σενάριο: Abel Gance

Παίζουν: Séverin-Mars, Ivy Close and Gabriel de Gravone  και άλλοι.

Είδος: Drama

Διάρκεια: 6h 58min

Μεσότιτλοι: Γιάννης από Ανάβυσσο

Μετά την εντυπωσιακή σκηνή του Lumière  το 1895, που παρουσιάζει την έλευση ενός τρένου στον σταθμό, η αμέσως μετά εντυπωσιακή σκηνή σχετική με τρένα είναι αυτή του Abel Gance το 1923, όπου ο πρωτοποριακός αυτός σκηνοθέτης μας παρουσιάζει την συντριβή ενός τρένου! Άκρως πετυχημένη η σκηνή αυτή, αν σκεφτούμε και τα πενιχρά μέσα που διαθέτονταν την εποχή εκείνη. Πέραν όμως αυτής της πράγματα εντυπωσιακά σκηνοθετημένης σκηνής πολλοί κριτικοί υποστηρίζουν ότι ακολουθεί ένα απλό μελό. Εγώ είμαι κάθετα αντίθετος με την άποψη αυτή και υποστηρίζω ότι ο Abel Gance πέραν της αριστουργηματικής σκηνοθετικά σκηνής του ατυχήματος τόλμησε κάτι πολύ τολμηρό για την εποχή εκείνη. Έθιξε το ζήτημα της αιμομιξίας, κάτι που ήταν ταμπού εκείνα τα χρόνια. Έστω κι αν πρόκειται για αιμομιξία από μη βιολογικό γονέα. Γονέας δεν είναι μόνο ο βιολογικός, αλλά και αυτός που αναλαμβάνει να αναθρέψει ένα παιδί σαν να είναι δικό του.

Στην περίπτωσή μας ο SISIF εργάζεται στα τρένα. Είναι χήρος και μεγαλώνει μόνος του ένα μικρό παιδί, τον γιο του ELIE. Στο σιδηροδρομικό ατύχημα διασώζεται ένα κοριτσάκι, η ΝΟΡΜΑ, της οποίας η μητέρα σκοτώθηκε στο ατύχημα και από κάτι γράμματα που περιμαζεύτηκαν, φαίνεται η μικρή να μην έχει κανέναν στον κόσμο. Ο SISIF αποφασίζει να κρατήσει το κοριτσάκι. Την βάζει στο ίδιο κρεβάτι με τον γιο του ELIE και το μεγαλώνει σαν να είναι δικό του παιδί. Τα χρόνια όμως περνούν και η μικρή είναι πλέων έφηβη.

Ο SISIF, γνωρίζοντας ότι αυτή δεν είναι πραγματική του κόρη, την ερωτεύεται. Ο SISIF λοιπόν που σημαίνει - όχι τυχαία –Σίσυφος, μας εμφανίζεται ως άλλος ήρωας αρχαίας Ελληνικής τραγωδίας. Το ότι τελικά τυφλώνεται, μας παραπέμπει στην ιστορία του Οιδίποδα.

Άλλο τραγικό πρόσωπο αυτής της ιστορίας είναι ο νεαρός ELIE, ο οποίος ενώ μέχρι τότε έχει μια παθολογική αγάπη προς την υποτιθέμενη αδελφή του, όταν μαθαίνει την αλήθεια, η αδελφική και τρυφερή αγάπη μετατρέπεται σε έρωτα και τον πατέρα του τον βλέπει ως αντίζηλο. Αυτό το αίσθημα δεν είναι πρωτόγνωρο. Πολλοί πατέρες και αδελφοί, τον λανθάνοντα έρωτα προς τη κόρη τον εκφράζουν με πατρική-αδελφική αγάπη και υπερπροστατευτικότατα. Τα εγκλήματα για «λόγους τιμής» πολλές φορές είναι αποτέλεσμα μιας υπολανθάνουσας ζήλιας. Το ίδιο και με της μητέρες οι οποίες για να καθυστερήσουν όσο πιο πολύ μπορούν την αποχώρηση τον γιων τους, βρίσκουν πάντα ελαττώματα στης υποψήφιες νύφες.

Η ΝΟΡΜΑ που διαισθάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά, αποδέχεται την πρόταση γάμου από έναν πλούσιο προκειμένου να μη περιπλανούν περισσότερο τα πράγματα. Τον πλούσιο αυτόν άνδρα όμως δεν τον αγαπά και με πρωτοβουλία του ELIE αρχίζουν να αλληλογραφούν γνωρίζοντας πλέων και η δύο την αλήθεια. Ο σύζυγος της ΝΟΡΜΑ ανακαλύπτει τα γράμματα και τυφλωμένος από τη ζήλια πάει να λογαριαστεί με τον ELIE. Στον  μεταξύ τους καβγά σκοτώνονται και οι δύο. Η ΝΟΡΜΑ εξαφανίζεται και απομένει ο τυφλός γέρο SISIF μόνος να βολοδέρνεται.

Στο χρόνο απάνω επιστρέφει η ΝΟΡΜΑ στον SISIF, όχι σαν ερωμένη αλλά ως στοργική κόρη που θα συνδράμει τον άτυχο πατέρα της.

Η αρχική ταινία είχε διάρκεια 9,5 ωρών! Κατόπιν άρχισαν οι συντομέψεις για να γίνει η ταινία εμπορεύσιμη. Οι συντομεύσεις δεν είναι ενιαίες, έτσι μπορεί να βρει κανείς διάφορες βερσιόν.

Παραδόξως, ενώ ταινίες του βωβού κινηματογράφου που της θεωρώ αρκετά εμπορικές ανεβαίνουν χωρίς πρόβλημα στο You Tube, την συγκεκριμένη ταινία μου την διέγραψαν διότι υπάρχουν "πνευματικά δικαιώματα"!

La petite marchande d'allumettes (1928)

La petite marchande d'allumettes (1928)

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ ΜΕ ΤΑ ΣΠΙΡΤΑ

Του Jean Renoir

Στο ρόλο της φτωχής πωλήτριας σπίρτων,
η Catherine Hessling.
Υπότιτλοι: Γιάννης από Ανάβυσσο

Ασχολήθηκε με διάφορα ο Hans Christian Andersen, συγγραφέας μυθιστορημάτων, θεατρικών παραστάσεων, ταξιδιωτικών περιγραφών, κ.α. Ποιο γνωστός όμως έμεινε για τα παραμύθια του. Ένα και από τα πλέων συγκινητικά ήταν το: ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ ΜΕ ΤΑ ΣΠΙΡΤΑ, που δημοσιεύτηκε στις 18 Νοέμβρη του 1845. Σ’ αυτό μας παρουσιάζει την κατάφορη κοινωνική αδικία του 19^ου αιώνα, όπου από την μια υπάρχει μια κοινωνική τάξη που ζει στην άνεση και την χλιδή και από την άλλη φτωχά πλάσματα που προσπαθούν να επιβιώσουν με οποιονδήποτε τρόπο. Ένα κοριτσάκι που ανήκει στην δεύτερη κατηγορία, στέλνεται από τους δικούς του παραμονή πρωτοχρονιάς, ρακένδυτο και με ακατάλληλα παπούτσια στους χιονισμένους δρόμους μιας βοριοευρωπαϊκής μεγαλούπολης για να πουλήσει σπίρτα. Τους περαστικούς φαίνεται να τους απασχολεί η προετοιμασία της εορτής και αδιαφορούν για την πεινασμένη και παγωμένη από το κρύο μικρούλα. Μην έχοντας πουλήσει ούτε ένα κουτί σπίρτα και φοβούμενη να επιστρέψει άπραγη στο σπίτι της, ξαπλώνει απελπισμένη επάνω στο χιόνι! Τότε της έρχεται η ιδέα να ανάψει ένα σπίρτο για να ζεσταθεί. Από την πείνα και την παγωνιά παθαίνει παραισθήσεις.

Μέσα από την φλόγα του σπίρτου βλέπει μορφές αγαπημένων της προσώπων, όπως τις γιαγιάς της, που δεν ζουν πλέον. Το σπίρτο όμως καίγεται και για να συνεχίσει να βλέπει τα οράματα, ανάβει το ένα σπίρτο μετά το άλλο μέχρι που εξαντλούνται όλα και ο θάνατός της θα δώσει τέλος στις κακουχίες της.

Λάτρης του Hans Christian Andersen ο σκηνοθέτης Jean Renoir, μετέφερε στην μεγάλη οθόνη το  παραμύθι αυτό. Την εποχή που άλλοι σκηνοθέτες πειραματίζονταν με τον ήχο, βάζοντας τους ηθοποιούς να ανοιγοκλείνουν το στόμα τους και να προσπαθείται εκ των υστέρων ο συγχρονισμός, ο Jean Renoir δεν έπεσε σ’ αυτή την παγίδα και δημιούργησε μια κλασική βωβή ταινία μικρού μήκους. Στην αρχή του έργου παραμένει πιστός στα γραφόμενα του Άντερσεν με το μόνο του μεγάλο ατόπημα να δώσει το ρόλο της μικρούλας στην τότε γυναίκα του Catherine Hessling. Η γυναίκα μπορεί να είχε ταλέντο αλλά σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζονταν με την αθώα μικρούλα του παραμυθιού. Απέδωσε την πωλήτρια σπίρτων με διαφορετικό ύφος απ’ ότι είχε φανταστεί ο Άντερσεν. Π.χ. ναι μεν οι περαστικοί προσπερνούν την νεαρή (όχι πλέων μικρούλα) αδιάφορα, ορισμένοι όμως ρίχνουν και διερευνητικές ματιές επάνω της, καθότι είναι έφηβη και όχι κοριτσάκι.

Από κει και πέρα όμως ο Renoir μας παρουσιάζει την ιστορία με την δική του άποψη. Εμπνευσμένος από τον Georges Méliès, μας παρουσιάζει απίθανα για την εποχή τρυκ. Η κοπέλα ανάβει μεν τα σπίρτα για να ζεσταθεί, αλλά τα οράματά της δεν είναι αγαπημένα της πρόσωπα που της λείπουνε, αλλά αυτό που κάθε παιδί ονειρεύεται τέτοιες γιορτινές μέρες. Χριστουγεννιάτικα δέντρα και παιχνίδια!

Βρίσκεται μάλιστα σε ένα παιχνιδάδικο όπου τα παιχνίδια ζωντανεύουν και επιδίδονται σε ακροβατικές και χορευτικές φιγούρες μαζί της.

Ιδίως όμως από τα ξύλινα στρατιωτάκια ένας αξιωματικός ζωντανεύει και ανθρωποποιείται τελείως. Μετατρέπεται σε γοητευτικό νεαρό που σερβίρει και χορεύει με την νεαρή. Επειδή όλα το όνειρα τελειώνουν κάποτε, μια απαίσια φιγούρα εμφανίζεται ξαφνικά που δηλώνει ότι είναι ο θάνατος και έχει έλθει για την νεαρή. Τότε αυτή με τον νεαρό θαυμαστή της καλπάζουν προς τους ουρανούς, ενώ το άψυχο κορμάκι της κείτεται στο χιόνι.