DIE BLECHTROMMEL (1979)

DIE BLECHTROMMEL (1979)

Το Ταμπούρλο

Σκηνοθεσία: Volker Schlöndorff - Φωτογραφία: Ίγκορ Λούθερ

Μουσική: Μωρίς Ζαρ - Σενάριο: Jean-Claude Carrière

Από την νουβέλα του Günter Grass

Ηθοποιοί: Μάριο Αντόρφ (Άλφρεντ Ματζεράθ), Άντζελα Βίνκλερ (Άγκνες Ματζεράθ), Ντέιβιντ Μπένετ (Όσκαρ Ματζεράθ),

Ντανιέλ Ολμπρίσκι (Γιαν Μπρόνσκι)

Διάρκεια: 143 λεπτά – Βαθμολογία: 7,6

Ελληνικοί υπότιτλου σε ξεχωριστό αρχείο

που μετέφρασα από τους Γερμανικούς διαλόγους

Το Ντάντσινγκ, που σήμερα λέγεται Γκντάνσκ και ανήκει στην Πολωνία, φιλοξενούσε στο μεσοπόλεμο τρεις κοινότητες: Πολωνούς, Γερμανούς κι Εβραίους. Στην πόλη αυτή γεννιέται στα 1924 ένα παιδί με πρόωρη πνευματική ανάπτυξη και ιδιαίτερα χαρίσματα: Ο Όσκαρ, ένα παιδί της δεκαετίας του 1930, όταν κλείνει τα τρία του χρόνια, αποφασίζει να πάψει να μεγαλώνει (κατόπιν ατυχότατος). Έτσι περνάει όλη του τη ζωή σαν ένα τρίχρονο αγόρι, παρατηρώντας τους μεγάλους και εν μέρει τιμωρώντας τους για την ανηθικότητα και την αδιαφορία τους

Περίεργη και ορισμένες στιγμές ενοχλητική ταινία που είχε κάνει τεράστια αίσθηση στην εποχή της, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν σοκάρει ακόμη και σήμερα. Βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο τού Γκούντερ Γκρας, με εφιαλτική μουσική του Μωρίς Ζαρ και το Νίκο Περάκη να τον συναντάμε στους τίτλους ως σκηνογράφο. Το Ταμπούρλο είναι από τις πλέον πολιτικώς μη-ορθές ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ. Με μια εμμονή για το τσίγκινο ταμπούρλο του και μια φωνή που σπάει κρύσταλλα...

ο μικρός Όσκαρ φτάνει τα 21 του χρόνια διασχίζοντας την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κάνει έρωτα με γυναίκες, αποκτά παιδί...

παίρνει μέρος σε περιοδεύοντα θίασο του Υπουργείου Προπαγάνδας για τους Γερμανούς στρατιώτες. Ποθεί, ερωτεύεται, τον ερωτεύονται, τον ποθούν, εκδικείται, παρατηρεί και σχολιάζει, πάντοτε στο σώμα ενός 3χρονου παιδιού, με το ίδιο απορημένο και στα όρια του άρρωστου ύφος.

Βασισμένη στο ομώνυμο αλληγορικό βιβλίο του Γκύντερ Γκρας, η ταινία αποτελεί μια τοιχογραφία της κρίσιμης για τη Γερμανία περιόδου 1924-1945. Τα τρία πρώτα χρόνια, στα οποία ο ΄Οσκαρ μεγαλώνει κανονικά, συμπίπτουν με μια περίοδο δημοκρατίας στη χώρα, που ωστόσο δεν κατάφερε να ανακόψει τη φόρα του επερχόμενου ναζισμού. Από κει και μετά, βλέπουμε όλα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα μέσα από το φίλτρο της αθωότητας του παιδιού, που δίνει σ' αυτά μυθολογικές και φανταστικές διαστάσεις.

Η προσπάθεια του Γκρας και του Σλέντορφ να αμβλυνθούν οι πληγές που άφησε η περίοδος αυτή, μας είναι κατανοητή: ακόμη και οι πιο θερμοί υποστηριχτές της ιστορικής ακρίβειας ανατριχιάζουν μπροστά στη ναζιστική κτηνωδία. Άλλωστε, γίγαντες του γερμανικού πνεύματος σαν τον Μπρεχτ, προτίμησαν πολλές φορές το συμβολισμό και τη σάτιρα προκειμένου ν' αποτυπώσουν την πραγματικότητα στα έργα τους.

Ο τρόμος κι η αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ είναι σκληρή για να την αντικρίσει κανείς κατάματα.

Κάτω απ΄ αυτή την οπτική γωνία, βλέπουμε εντυπωσιακές εικόνες από αστραφτερά ντεκόρ, που συνθέτουν μια πανέμορφη ταινία (να σημειωθεί ότι η παραγωγή είναι τετραεθνής: Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία και Γιουγκοσλαβία!).

Στο καστ, ξεχωρίζει ο δωδεκάχρονος Νταβίντ Μπένετ, που εμψυχώνει υπέροχα τον δύσκολο και τραγικό συνάμα ρόλο ενός παιδιού-ενήλικα. Το «Ταμπούρλο» πήρε το όσκαρ της καλύτερης ξένης ταινίας, μοιράστηκε το Χρυσό Φοίνικα του φεστιβάλ των Κανών (με το «Αποκάλυψη Τώρα» του Κόππολα) και χαρακτήρισε-ολοκλήρωσε μια σημαντική δεκαετία για το γερμανικό σινεμά.